Półpasiec - tej niebezpiecznej chorobie towarzyszą bóle porównywalne do poparzeń wrzątkiem lub porażeń prądem. Można spróbować jej uniknąć

Zwykle po 2-3 dniach na skórze w bolesnej okolicy pojawia się pęcherzykowa wysypka z odczynem zapalnym skóry (tak dzieje się najczęściej, ale półpasiec, chociaż bardzo rzadko, może też przebiegać bez wysypki). Nowych pęcherzyków może przybywać przez około 4 dni. Podobnie jak w ospie wietrznej, pęcherzyki przeobrażają się w krostki zasychające po kilku dniach w strupki.
Zmiany skórne pojawiają się najczęściej na tułowiu, rzadziej na ręce czy nodze. Charakterystyczne jest to, że uwidaczniają się tylko na jednej połowie ciała, stąd nazwa choroby - półpasiec. Wysypka swędzi, ale drapanie nie przynosi ulgi, bo półpasiec to choroba nerwów, a nie skóry. Zmian skórnych nie można rozdrapywać, również dlatego, by nie doszło do nadkażeń bakteryjnych ranek.

Ryzyko zachorowania rośnie gwałtownie po 50. roku życia, a przyczyna tego jest prosta. Wraz z wiekiem nasz układ odpornościowy słabnie. W organizmie jest coraz mniej komórek odpornościowych. Obliczono, że już od 20. roku życia zdolność do zwalczania szkodliwych bakterii i wirusów spada w tempie około 2 do 3 proc. rocznie. Czyni nas to bardziej podatnymi na infekcje.
To tłumaczy, dlaczego ludzie starsi częściej niż młodsi ulegają chorobom zakaźnym. W jednym z badań wykazano, że ten spadek sprawności systemu immunologicznego jest szybszy u osób, które palą papierosy, prowadzą siedzący tryb życia, są otyłe i źle się odżywiają. Mniej sprawny układ odpornościowy oznacza również, że wirusy, które długo pozostają w organizmie w stanie uśpienia (np. wirus ospy wietrznej), mogą ponownie się uaktywnić. Układ odpornościowy osób starszych jest po prostu zbyt „zmęczony”, aby pracować tak jak za młodu. Na szczęście, jest na półpaśca szczepionka.

Bardziej narażone na zachorowanie na półpaśca są też kobiety, chorzy na cukrzycę, schorzenia sercowo-naczyniowe, astmę, depresję, nieswoiste choroby zapalne jelit itp. Szczególnie na półpasiec narażone są osoby, które przechorowały COVID 19. Z danych amerykańskiego CDC wynika, że nawet co trzecia osoba, która przechorowała ospę wietrzną, zachoruje na półpasiec w ciągu swojego życia. Ma bowiem w swoim organizmie uśpionego wirusa, który może wywołać półpaśca.
Ryzyko zachorowania gwałtownie wzrasta po 50. roku życia. Półpasiec powoduje wiele powikłań; szczególnie gdy zaatakuje okolice twarzy i oka oraz uszu. Chory, nawet bardzo dobrze leczony, może stracić wzrok lub słuch. Nie ulega jednak wątpliwości, że jednym z najbardziej dotkliwych objawów jest silny ból, przez wielu pacjentów uważany za najsilniejszy z możliwych. Ból może utrzymywać się przez wiele miesięcy, a nawet lat.

Jedynym skutecznym sposobem, aby uniknąć półpaśca i związanych z nim powikłań jest przyjęcie szczepionki. Jest ona przeznaczona do profilaktyki półpaśca i bolesnej neuralgii popółpaścowej u osób w wieku 50 lat i starszych, oraz u osób w wieku 18 lat i starszych o zwiększonym ryzyku zachorowania na półpasiec. Szczepionka na półpaśca dostępna w Polsce od marca bieżącego roku, póki co nie jest refundowana. Podana w dwóch dawkach (druga po dwóch miesiącach od pierwszej) zabezpiecza przed zachorowaniem na półpaśca na okres 10 lat.

Pandemia COVID-19 uświadomiła nam, że choroby zakaźne nadal stanowią poważne zagrożenie. Pandemia pokazała też, jak ważną rolę w zapobieganiu chorobom zakaźnym odgrywają szczepienia. „Szczepionki pełnią funkcję obozu szkoleniowego dla układu odpornościowego. Szczepienia instruują, przyuczają układ do czekających go zadań, z powodzeniem szkoląc limfocyty T i B, czyli komórki układu odpornościowego, i wyposażając je w ściągawki” - pisze Matt Richtel, laureat nagrody Pulitzera, w książce „Niewidzialna obrona. Przełomowe odkrycia dotyczące układu immunologicznego”, która kilka lat temu została wydana w Polsce. Dzięki odpowiedniej szczepionce komórki układu odpornościowego szybciej reagują na atak wirusa czy bakterii i z większą mocą w nie uderzają.

Szczepionki dla dzieci i dorosłych
Intensywny rozwój szczepionek nastąpił w XX wieku, a pierwszymi ich beneficjentami były dzieci. Szczepienia ochronne doprowadziły do szybkiego spadku częstości wielu chorób zakaźnych, ale przede wszystkim nastąpił duży spadek śmiertelności wśród dzieci. Prawdopodobnie sukces ten spowodował, że szczepienia ochronne w świadomości wielu ludzi pozostają nadal interwencją medyczną skierowaną przede wszystkim do dzieci.

Tymczasem nic bardziej mylnego. W drugiej połowie XX wieku zaczęto coraz mocniej zwracać uwagę na możliwość, a nawet konieczność wykorzystania szczepionek w ochronie dorosłych. Powodów jest kilka, m.in. wydłużyła się długość życia ludzkiego, a im starszy człowiek, tym słabsza odporność.

Dla osób dorosłych zarejestrowano już szczepionki m.in. przeciwko COVID-19, grypie, półpaścowi, krztuścowi, pneumokokom, wirusowemu zapaleniu wątroby typu B, a od niedawna także przeciwko RSV.